GARAGIŞ   BASDIDU

  Garagış geldi. Her taraftan gış habalları geliyoru. Gözel yurdumuz gış altında. Gar altında. Yollarda gazalar olmıya başladı. Eskikine nazaran gazalarda azalma va. Şükür döölet zengünledi. Güçlü. Yolları neyi hemen açıyoru.  Gıreydeller geyce gündüz çalışıyoru. Allah döölete zaval vermesin. Billimizi dillimizi bozmasın. Başımızdakılara akıl fikir versin. Firasetlerini ziyade gılsın. Güç guvat versin. Allah düşmannarımızın oyunnarını da kendi başlarına çevürsün.

   Gözel ülkemiz gar altında. Esgiden gışlar gözel geçerdin. Fakıllık fıkaralık vardı emme gışlar o gada goymazdı adama. Aaar gelmezidi. Köylü fıkara olsa da sıhhatlıydı, çevüüdü, zindeydi. Yidüklerinde içdüklerinde bi meymenet vardı. Ekmeklerin mayasını ebelerimiz dutardı. O mayalardan bişirülen ekmekler  murul murul gokardı. O bulgullar, tarhanalar murul murul gokardı. O kül çörekleri, söbeler, bannaklar, halkalar neydi. . Dadına doyulmazdı. Tava çörekleri eccük löküs oludu. Yaalanu süslenü gatmer gatmer oludu. Eccük üşünüdü, eller yarıludu gışın. Dama daşa baka baka , sook suya sokunca emme bi gırempert sürülü geçer giderdi.  Bazen de geçmezdi. Adamı uuraşdurudu. El ayak yaraları eyi olsun deyi çam sakızıynan daalallarıdı. Ebeden dededen gamla bin çeşüt ilaç varıdın. Pek bi yan etgileri neyide yoodun elleem. Şindi Alamanya da adamların saç gılından ekmek mayası yapılumuş. Bu mayaları bize de satallarmış. Alamannarın berbellerinde biriken pis gıllarını alıp maya yapallarmış. Onu da bize satalarmış maya olarak. Ne günnere galduk ya Rabbi? La bula bula bunu mu buldunuz? Esgiden dışarıdan maya mı alınudu? Ebelerimiz, neneleriniz, analarımız kendi mayalarını kendileri dutardı. Fırıncı Hasan ırahmetlik kendi mayasını kendi eyşüdüdü. Murul murul gokardı büşüdükleri ekmekler ve fırancalalar.

   Nerede o esgi gışlar. Şindi bi gış mı va?  Nerede o püsgüllü ayazlar? Aaaçlar çiçek açmış gibi oludu sookdan. Derelerdeki otlar donunca çeşütlü buz şekilleri oludu. Pek hoşumuza gideridin. Dereler buz dutar sular görünmazidin. Buzlar çeşütlü şekil  ve deseni gibi görünüdü. Pek hoşumuza gideridi. Aval aval bakar seyrederidük. Cizmesi olannar dere boylardı. Bazen yannışlıınan derin yellere giriverüdük.Cizmemiz su dolardı. Hemen boşalduduk emme gine de ayamız ıslanu ve üşürüdü. Üşüyen bebelerin sümükleri oklava gibi akarıdı. Bazen siler bazen de çekerdük. Analarımız “ ne çeküp durusunuz, galdurup yere atıversenize “ dellerdi. Burunnar gıpgırmızı olurdu.

   Böyüklerin işi sırı sıpayı doyurup sulamakdı. Altını kürümekdi. Su getürüp odun yarmakdı. Analar, abılalar, ciceler de su getürü, hamur yuğuru, ekmek bişirü ve yemek yapardı. Hursat bulunca da suya gidelerdi. Guyubaşında bi köylü görülerdi. Dedigodu edellerdi.  Garaguyu haber merkezi gibiydi. Olup bitenner ordan duyuludu. Yorum ve deelendürmeler orda yapuludu. Görüş ve fikiller ordan açuklanudu. Gadunnarımız sitres atmak içün guyubaşına gitmeyi ipinen çekellerdi. Orada belüllenüdü İncööz gündemi. Orada yapıludu önemli yorumlar. Orada yapıludu kıritikler ve eleşdürüler. Garaguyu haber merkezi bütün gücüynen çalışudu.

   Gar eyice yaanca gayak merkezleri devriye girerdi. Köyümüzün çeşütlü gayak pistleri vardı. Birisi Omar Irzası’nın evinin arkasından  başlar goca harmanı geçer, Alaaların küllükten, Mısdafa Kamal’ın evöönden deriye varıdu. Bi diyeri ise İpeşgızının evin arkasından gazancı yerine doru gayıludu. Bazen de Gırharman’a gidilüdü. Gırharman da uzun bi gayma pisdiydi. Taha başga biçok evönnerinde neyi gayma yeri oludu. Bu gayma yelleri bazen bi tehlike de arzederdi. Gelip giden basar düşerdi. Çonnarını gırılacak gibi oludu. Bazen sıır sıpa da gayar düşeridi. Emme onara bişiyi olmazdı.

   O sooklarda, muntazam olmuyan evlerde hayat datlıydı. Örüsger damdan esince kilimleri galdurudu. Bazen fırtına, fışık ocakbaşını doldurudu. Emme gine de abdesler alunu namazlar gılınıdu. İbadetler yapıludu. Zabah namazından sonra mutlaka Guran , Yasin okunudu. Evler kitabullah nuruynan nurlanudu.Ayşam namazından sonra herkeş odıya toplanu, sohbetler edilü, çaylar içülü, yassular gılunu öyle daalınıdu evlere. Evlerde de zobıya atılan odunnarınan lamba ışıında eccük taha oturulu, dam daş gonturul edilüdü. Fazla oturuncak da  acıkıludu. Çöreenen, hoşafınan bi yassuluk yinüdü. Midelerin feryadu durdurulu, yassuluu yiyincene bi aallık çöker ve gözler yatakda oludu. Iccak yorgannarın altına girilü ve delüksüz bi uykuya geçilüdü.

   Zabah namazına ebeler, dedeler en erken galkardı. Önce pençireden bi bakallardı. “Gine yaamış mübarek. Mayşallah yarım metire taha yaamış. Bu geyce köye gurt gelmiş heralda. Şu goca izler gurt izi gibi söylenülerdi. Ediraf pek gözel görünüdü.Kesdeebenin evi, dere, meşeler, keklikler (gaklıklar) gazancıyeri, doruk, yeşiller pek manzaralı görünüdü.

 Erkenden hazıllanan tarhanalar içilü, yoortlar bekmezler banılu ve dova yapılu şükür edilüdü. Herkeş işine gücüne daalıdu.Dama daşa bakma, afur kürüme, sıılları otlama, samallıkdan gegeynen ot çekme, gibi işlere bakıludu. Çileli gibi emme datlı ve bereketliydi köyler. Şindi şeellerdeyüz. Ne gapımızı çalan va, ne arayıp soran..Köylerde gursaamıza helal lokma girerdi. Şeherde yidüklerimiz içdüklerimiz haram mı? Bozuk mu? Belli devü. Şu imtihan dünyasında nefisler ırahat emme gönüller ırahat devü. Din iman zayıf. Gabir , mahşer, gıyamet va derüz gorkmayuz. Gul haggı yimeden utanmayuz. Hak hukuk diynemeyüz. Cahilye devri Arapları gibi güçlü güçsüzü ezer. Şerefsizlikler şeref olmuş. Şerefler garip galmış. Raabet eden yok. Akrabaa akrabadan gaçar olmuş. Gomşu gomşudan gaçar olmuş. Guvatlı guvatsuzu ezer olmuş. Haram helal diynenmez olmuş. Bebe belik gemi azıya almış. Din, namaz tesir etmez olmuş. Allah hayıra yetüre. Bu kötü durumdan da gabahatlı hoca geçinenner. Bi Muhammed AS ile başlıyan din dünyayı islah etmiş. Şindi binerce din adamı ortalı düzeldemeyyoru. Onnarın gutsalı ırahat ve keyifleri olmuş. Ümmeti Muhammedin evladı din örenmezmiş.,namaz gılmazmış, abdasında hata varmış, namazında gusur varmış, bunarı kim düzeldecek? Alimin fesadı alemin fesadı demiş böyükler. Himmete muhtaç dede, başkasına nası himmet ede? Demiş atalarımız. Mevla yönümüzü iman ve takvaya çevürsün. Ölmeden evvela ahret kepazelinden gorkup tekbir almak nasip etsin. Dert aaladu, aşk söyledümüş. Mevzu neredeeen neriye geldi..Ginede gusura bakman. Irahmetlik Dedenin Üseyin İncöözün derdini çeke çeke öldü. Filan niye şüyle yaptı? Şüyle edeydi taha eyi ederdi gibi söylenü durudu.  Bize de ondan bulaşmış bu dert çekme hasdalıı  heralda. Gusur eddüysek affola. Heydi Hocca galın…

                                                                                                                                          Halliprehem Goçak